پنجره‌های دوجداره از مهم‌ترین عناصر در ساختمان‌های مدرن هستند که نقش کلیدی در عایق‌بندی صوتی و حرارتی ایفا می‌کنند. در ساختار این پنجره‌ها، فضایی بین دو شیشه ایجاد می‌شود که با یک نوع گاز بی‌اثر و خنثی پر می‌شود. این گاز معمولاً آرگون یا گاهی کریپتون یا زنون است.
گاز پنجره دوجداره چیست و چه کاربردی دارد؟ | بررسی صفر تا صد گاز پنجره‌های دو و سه جداره
مقدمه
پنجره‌های دوجداره از مهم‌ترین عناصر در ساختمان‌های مدرن هستند پنجره دوجداره آلومینیومی که نقش کلیدی در عایق‌بندی صوتی و حرارتی ایفا می‌کنند. در ساختار این پنجره‌ها، فضایی بین دو شیشه ایجاد می‌شود که با یک نوع گاز بی‌اثر و خنثی پر می‌شود. این گاز معمولاً آرگون یا گاهی کریپتون یا زنون است.
اما چرا در پنجره دوجداره از گاز استفاده می‌شود؟ چه نوع گازی است؟ چه کاربردی دارد؟ آیا بدون گاز هم می‌توان پنجره دوجداره داشت؟ در این مقاله، به تمام این پرسش‌ها به‌طور تخصصی و جامع پاسخ پنجره دوجداره شمال تهران خواهیم داد.
ساختار پنجره دوجداره چگونه است؟
پنجره دوجداره از دو لایه شیشه تشکیل شده است که توسط یک فریم آلومینیومی نرده شیشه ای یا PVC با فاصله‌گذار (Spacer) از هم جدا شده‌اند. فضای بین این دو شیشه با گاز مخصوصی پر می‌شود و تمام مجموعه به‌صورت هرمتیک (کاملاً بسته) ساخته می‌شود تا هوا یا بخار آب وارد آن نشود.
این فضا که با گاز پر شده است، عامل اصلی عایق حرارتی و صوتی در پنجره دوجداره محسوب می‌شود.
گاز داخل پنجره دوجداره چیست؟
معمولاً از گازهای نجیب (خنثی) برای پر کردن فضای بین شیشه‌ها استفاده می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها:
1. گاز آرگون (Argon)
-
پرکاربردترین گاز در پنجره‌های دوجداره
-
ارزان، غیرسمی، بی‌بو و بی‌اثر
-
وزن مخصوص بالا نسبت به هوا
-
ضریب رسانایی حرارتی پایین‌تر از هوا (عایق بهتر)
2. گاز کریپتون (Krypton)
-
عملکرد بهتر از آرگون
-
قیمت بسیار بالاتر
-
معمولاً در پنجره‌های سه‌جداره یا لوکس استفاده می‌شود
3. گاز زنون (Xenon)
-
عالی‌ترین عملکرد در عایق‌بندی
-
بسیار گران‌قیمت
-
فقط در پنجره‌های خاص آزمایشگاهی یا صنعتی استفاده می‌شود
چرا گاز آرگون در پنجره دوجداره استفاده می‌شود؟
گاز آرگون به دلایل زیر انتخاب اول در صنعت شیشه‌های دوجداره است:
-
رسانایی حرارتی پایین: حرارت را بسیار کمتر از هوا منتقل می‌کند، بنابراین اتلاف انرژی را کاهش می‌دهد.
-
وزن بیشتر از هوا: سنگین‌تر از اکسیژن و نیتروژن است، پس جابجایی مولکولی در فضای بین شیشه‌ها کمتر است که به کاهش انتقال حرارت کمک می‌کند.
-
غیر واکنشی و خنثی: با سایر مواد واکنش نمی‌دهد، پس به قاب و شیشه آسیب نمی‌زند و ماندگاری بالا دارد.
-
بدون رطوبت و بخار آب: برخلاف هوا، بخار آب ندارد و از تشکیل شبنم و بخار بین شیشه‌ها جلوگیری می‌کند.
عملکرد گاز پنجره دوجداره چگونه است؟
1. کاهش اتلاف انرژی
گاز آرگون رسانایی گرمایی پایین‌تری نسبت به هوا دارد، بنابراین در تابستان از ورود گرما و در زمستان از خروج گرما جلوگیری می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که:
-
مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش کاهش یابد
-
هزینه قبض برق و گاز کمتر شود
2. عایق صوتی بهتر
مولکول‌های سنگین‌تر آرگون و فضای بسته، جلوی عبور امواج صوتی را بهتر می‌گیرند. در نتیجه صدای بیرون (مثلاً ترافیک یا صدای همسایه) کمتر وارد خانه می‌شود.
3. عدم تشکیل بخار روی شیشه‌ها
وجود گاز خشک بین دو شیشه باعث جلوگیری از بخار زدن یا تشکیل شبنم درون پنجره می‌شود؛ مشکلی که در پنجره‌های قدیمی تک‌جداره شایع است.
مقایسه هوا و گاز آرگون در پنجره دوجداره
| ویژگی | هوای معمولی | گاز آرگون |
|---|---|---|
| ضریب هدایت حرارتی | بالا | پایین‌تر (حدود ۳۰٪ کمتر از هوا) |
| وزن مخصوص | کمتر | بیشتر |
| عبور صدا | زیاد | کمتر |
| احتمال بخار و شبنم | بالا | خیلی پایین |
| واکنش‌پذیری | ممکن (اکسیژن فعال است) | خنثی و غیرواکنشی |
| قیمت | رایگان | مقرون‌به‌صرفه |
آیا می‌توان پنجره دوجداره بدون گاز داشت؟
بله، اما عملکرد آن بسیار پایین‌تر خواهد بود. پنجره‌هایی که فضای بین شیشه‌ها فقط با هوا پر شده باشند:
-
عایق حرارتی ضعیف‌تری دارند
-
بیشتر بخار یا شبنم می‌زنند
-
در برابر صدا مقاومتی ندارند
در نتیجه، پر کردن پنجره دوجداره با گاز، یک الزام برای عملکرد واقعی آن است.
نحوه پر کردن گاز در پنجره دوجداره چگونه است؟
مراحل تولید پنجره با گاز آرگون:
-
ساخت شیشه دوجداره
-
دو شیشه با فاصله مشخص (معمولاً ۱۲ تا ۱۶ میلی‌متر) با فریم آلومینیومی جدا می‌شوند.
-
-
افزودن ماده رطوبت‌گیر (Desiccant)
-
داخل فاصله‌گذار آلومینیومی، ماده‌ای به نام «رطوبت‌گیر» قرار می‌گیرد تا رطوبت را جذب کند.
-
-
تزریق گاز
-
با دستگاه مخصوص، گاز آرگون از یک سمت وارد فضای بین شیشه‌ها شده و هوای داخل از طرف دیگر خارج می‌شود تا فضای داخلی کاملاً پر از آرگون شود.
-
-
درزبندی نهایی
-
برای جلوگیری از خروج گاز و ورود هوا، درز پنجره با چسب‌های مخصوص (پلی‌سولفید یا سیلیکون) مهر و موم می‌شود.
-
دوام گاز داخل پنجره دوجداره چقدر است؟
-
اگر تولید با کیفیت انجام شده باشد، گاز آرگون می‌تواند تا ۲۰ سال درون پنجره باقی بماند.
-
اما در صورت خرابی چسب یا ضربه به پنجره، گاز می‌تواند به تدریج خارج شود.
-
معمولاً در طول ۱۰ سال حدود ۵ تا ۱۰٪ گاز ممکن است از بین برود که تأثیر جزئی دارد.
نشانه‌های از دست رفتن گاز آرگون
اگر گاز آرگون از پنجره خارج شود، ممکن است علائم زیر مشاهده شود:
-
بخار زدن و شبنم بین شیشه‌ها
-
کاهش محسوس عایق حرارتی (خانه سردتر یا گرم‌تر می‌شود)
-
افزایش صدای بیرون
-
تغییر رنگ یا لکه‌های بین شیشه‌ها
در این صورت، شیشه باید توسط کارشناس تعویض شود.
مزایای پنجره دوجداره با گاز آرگون
-
کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی هزینه گرمایش و سرمایش
-
حفظ دمای یکنواخت داخل خانه
-
کاهش ورود صدای ترافیک
-
جلوگیری از تشکیل شبنم
-
افزایش ارزش ملک
-
سازگاری با محیط‌زیست (کاهش مصرف انرژی)
گاز کریپتون یا زنون؛ آیا بهتر از آرگون هستند؟
بله، ولی گران‌ترند.
| گاز | عملکرد عایقی | قیمت | کاربرد |
|---|---|---|---|
| آرگون | خوب | ارزان | استاندارد در بیشتر ساختمان‌ها |
| کریپتون | بسیار خوب | ۵ تا ۱۰ برابر گران‌تر | پنجره‌های لوکس، فضای کم بین شیشه‌ها |
| زنون | عالی | بسیار گران | صنایع پزشکی یا نظامی خاص |
سؤالات متداول (FAQ)
۱. آیا گاز آرگون سمی است؟
خیر. آرگون گازی خنثی، بی‌اثر، بی‌بو و غیرسمی است و برای انسان ضرری ندارد.
۲. آیا بعد از چند سال باید پنجره دوباره گازگیری شود؟
خیر، اگر پنجره سالم باشد، تا ۱۵ الی ۲۰ سال نیازی به شارژ مجدد گاز نیست. اما اگر درزها خراب شوند، باید شیشه تعویض شود.
۳. آیا پنجره‌های سه‌جداره هم با گاز پر می‌شوند؟
بله، پنجره‌های سه‌جداره معمولاً از دو فضای گازی استفاده می‌کنند. گاهی ترکیبی از آرگون و کریپتون.
۴. آیا پنجره بدون گاز هم دوجداره محسوب می‌شود؟
از لحاظ فنی بله، ولی کارایی و عایق بودن آن بسیار کمتر خواهد بود.
جمع‌بندی
گاز موجود در پنجره دوجداره، به‌ویژه گاز آرگون، عامل اصلی در تبدیل این پنجره‌ها به عایق‌های صوتی و حرارتی قدرتمند است. این گاز نه‌تنها به حفظ انرژی، کاهش هزینه‌های خانه و افزایش راحتی کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در جلوگیری از بخار و رطوبت بین شیشه‌ها دارد.
اگر قصد خرید یا نصب پنجره دوجداره دارید، حتماً اطمینان حاصل کنید که با گاز آرگون پر شده باشد و کیفیت تولید آن بالا باشد. چنین انتخابی، هم به محیط‌زیست کمک می‌کند و هم به آسایش شما در خانه.
8th July 25