محققان چینی به شواهد مستقیمی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد سیاهچاله‌های کلان‌جرم نقش مهمی در شکل‌دهی زندگی و مرگ کهکشان میزبان خود دارند. بر اساس مطالعه‌ای که توسط محققان چینی و فرانسوی روی ۶۹ کهکشان ن...

محققان چینی به شواهد مستقیمی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد سیاهچاله‌های کلان‌جرم نقش مهمی در شکل‌دهی زندگی و مرگ کهکشان میزبان خود دارند. بر اساس مطالعه‌ای که توسط محققان چینی و فرانسوی روی ۶۹ کهکشان نزدیک انجام شده است، سیاهچاله مرکزی یک کهکشان می‌تواند گاز سرد اطراف خود را گرم کرده و از تراکم و تشکیل ستارگان جدید جلوگیری کند. یافته‌های آن ها نشان می‌دهد که هرچه سیاهچاله بزرگتر باشد، گاز سرد کمتری در کهکشان وجود دارد.

به گزارش سرویس اخبار نجوم و هوافضا تکنا، وانگ تاو، محقق اصلی از دانشگاه نانجینگ، به روزنامه South China Morning Post گفت: «گاز سرد ماده اولیه ضروری برای تشکیل ستاره است و هرچه سیاهچاله بزرگتر باشد، گاز سرد کمتری در کهکشان وجود دارد. این مطالعه ممکن است توضیح دهد که چرا برخی کهکشان‌ها برای مدت طولانی به رشد خود ادامه داده‌اند، در حالی که برخی دیگر غیرفعال و خاموش شده‌اند.

دیوید الباز، یکی از نویسندگان این مطالعه از دانشگاه پاریس-ساکلی، این پدیده را به قرار دادن یک لیوان وارونه روی یک شمع تشبیه کرد. او توضیح داد: «پس از چند ثانیه، شمع به دلیل کمبود هوا خاموش می‌شود. به همین ترتیب، سیاهچاله از روشن شدن ستارگان جدید در کهکشان جلوگیری می‌کند. کهکشان‌ها اجزای اصلی کیهان هستند که هر کدام معمولاً میلیون‌ها تا تریلیون‌ها ستاره، همراه با گاز بین ستاره‌ای، غبار و یک سیاهچاله کلان‌جرم در مرکز خود دارند.

دانشمندان مدت‌هاست ارتباط بین جرم یک سیاهچاله کلان‌جرم و جرم ستارگان در کهکشان آن را درک کرده‌اند. طبق گفته الباز، سیاهچاله معمولاً جرمی حدود یک هزارم کل ستاره‌های در برآمدگی کهکشانی دارد، منطقه‌ای که تشکیل ستاره‌ها مدت‌هاست متوقف شده است. اخترشناسان پیشنهاد کردند که سیاهچاله ممکن است به نوعی از تشکیل ستارگان جدید جلوگیری کند، اما تاکنون هیچ مدرک مستقیمی برای حمایت از این نظریه وجود نداشت. مطالعه جدید بر روی یک نوع خاص گاز به نام هیدروژن اتمی تمرکز کرد که جزء اصلی محیط بین ستاره‌ای و ماده اصلی در تشکیل ستاره است.

این مطالعه همچنین نشان داد که مقدار هیدروژن اتمی در یک کهکشان به شدت با جرم سیاهچاله در مرکز آن مرتبط است، نه با عواملی مانند تعداد کل ستارگان یا اندازه برآمدگی کهکشانی. وانگ، محقق اصلی، همچنین توضیح داد که پس از حذف تأثیر جرم سیاهچاله، همبستگی بین محتوای گاز سرد و سایر عوامل بسیار ضعیف بود. این نشان می‌دهد که جرم سیاهچاله مهم‌ترین پارامتر فیزیکی است که بر مقدار گاز سرد در یک کهکشان تأثیر می‌گذارد.

الباز دو توضیح احتمالی برای این یافته ارائه کرد. اول، سیاهچاله ممکن است گاز را از کهکشان خارج کند، اگرچه این احتمال کم است زیرا بسیاری از کهکشان‌ها حتی با وجود سیاهچاله‌های فعال همچنان ستاره تشکیل می‌دهند. احتمال دوم این است که جت‌های یک سیاهچاله فعال گاز اطراف را گرم می‌کنند و از تغذیه کهکشان جلوگیری می‌کنند – فرآیندی که به عنوان گرسنگی کهکشانی شناخته می‌شود.

منبع : منبع