انتخاب فن و هواکش مناسب نه تنها بر کیفیت هوای محیط تأثیر مستقیم دارد، بلکه در کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های نگهداری نیز نقش کلیدی ایفا می‌کند. شرکت تهویه توس نماد با بیش از ۳۰ سال سابقه درخشان در حوزه مشاوره، طراحی، اجرا و فروش سیستم‌های تهویه مطبوع و تهویه صنعتی، به عنوان نماینده رسمی ebm و زیلابگ در ایران، همراهی مطمئن برای انتخاب و نصب بهترین تجهیزات تهویه است. در این راهنما، به طور مفصل به بررسی انواع فن و هواکش، کاربردها، نکات فنی خرید و پاسخ به سوالات رایج می‌پردازیم.

فن و هواکش چیست و چرا انتخاب آن اهمیت دارد؟

فن و هواکش تجهیزاتی هستند که با ایجاد جریان هوای هدفمند، نقش حیاتی در خنک‌سازی، تخلیه آلاینده‌ها، کنترل رطوبت و بهبود کیفیت هوا ایفا می‌کنند. انتخاب نادرست این دستگاه‌ها می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند مصرف انرژی بالا، سروصدای آزاردهنده، یا حتی کاهش عمر مفید سیستم شود. به عنوان مثال، استفاده از هواکش ضد انفجار در محیط‌های صنعتی پرخطر، نه تنها ایمنی را افزایش می‌دهد، بلکه از جریمه‌های ناشی از عدم رعایت استانداردها جلوگیری می‌کند.

انواع فن و هواکش + جزئیات فنی و کاربردها

۱. فن آکسیال (Axial Fan)

ویژگی‌ها:

طراحی ساده با پروانه‌های چندپره.

جریان هوای موازی با محور فن (جریان محوری).

مصرف انرژی پایین و نصب آسان.

انواع:

فن آکسیال صنعتی: ساخته شده از فولاد ضدزنگ یا فایبرگلاس، مقاوم در برابر خوردگی و رطوبت. مناسب سالن‌های تولیدی یا تهویه آشپزخانه صنعتی.

فن آکسیال خانگی: کم‌صدا و سبک، مناسب تهویه اتاق بدون پنجره یا حمام.

معایب:

فشار هوای پایین، مناسب برای کانال‌های کوتاه و مستقیم.

۲. فن سانتریفیوژ (Centrifugal Fan)

ویژگی‌ها:

طراحی پیچیده با پروانه‌های خمیده به عقب (Backward Curved) یا به جلو (Forward Curved).

جریان هوای عمود بر محور فن (جریان شعاعی).

توانایی ایجاد فشار استاتیک بالا.

کاربردها:

سیستم‌های تهویه صنعتی مجهز به فیلترهای HEPA.

تخلیه دود در تونل‌ها با استفاده از جت فن پارکینگی.

مزایا:

عملکرد بی‌صدا در مقایسه با فن‌های محوری.

مقاومت در برابر ذرات ساینده.

۳. هواکش ضد انفجار (Explosion-Proof Fan)

ویژگی‌ها:

بدنه ضدجرقه از جنس آلومینیوم یا استنلس استیل.

موتورهای Ex-Proof با گواهی ATEX.

قابلیت کار در محیط‌های با گازهای قابل اشتعال مانند پتروشیمی‌ها.

نکات خرید:

بررسی استانداردهای ایمنی مطابق با الزامات محیط.

انتخاب ظرفیت مکش (CFM) متناسب با حجم فضای خطرناک.

۴. فن کویل (Fan Coil Unit)

ویژگی‌ها:

ترکیب فن و کویل‌های گرمایش/سرمایش.

کنترل دمای مستقل هر اتاق در سیستم‌های تهویه مطبوع خانگی یا تهویه مطبوع بیمارستان.

انواع:

فن کویل سقفی: نصب در سقف کاذب، مناسب فضاهای کوچک.

فن کویل زمینی: قابلیت تنظیم دمای محلی، ایده‌آل برای اتاق‌های مهمان.

فن کویل کانالی: اتصال به شبکه داکت، مناسب تهویه اتاق بدون پنجره.

۵. اگزاست فن (Exhaust Fan)

کاربردها:

تخلیه هوای آلوده از آشپزخانه‌های صنعتی، سرویس‌های بهداشتی یا آزمایشگاه‌ها.

کاهش رطوبت در استخرهای سرپوشیده.

انتخاب ظرفیت:

حداقل ۱۵ تعویض هوا در ساعت برای تهویه آشپزخانه صنعتی.

۶. هواکش پشت‌بامی (Roof Ventilator)

ویژگی‌ها:

نصب روی پشت بام برای تهویه سالن‌های بزرگ.

مقاوم در برابر شرایط جوی سخت (باران، برف، گردوغبار).

مزایا:

کاهش نیاز به سیستم‌های خنک‌کننده اضافی در تابستان.

۱۵ نکته طلایی برای خرید فن و هواکش

۱. محاسبه دقیق ظرفیت هوا (CFM):

استفاده از فرمول:

CFM=حجم اتاق (مترمکعب)×تعداد تعویض هوا در ساعتCFM=حجم اتاق (مترمکعب)×تعداد تعویض هوا در ساعت

مثال: برای یک انبار ۵۰۰ مترمکعبی با ۱۰ تعویض هوا در ساعت:

۵۰۰×۱۰=۵۰۰۰ CFM۵۰۰×۱۰=۵۰۰۰CFM

۲. انتخاب نوع فن بر اساس محیط:

محیط‌های مرطوب (مانند استخرها): فن آکسیال با پره‌های استنلس استیل.

محیط‌های پرگردوغبار (مانند کارگاه‌های چوب): فن سانتریفیوژ با فیلترهای قابل شستشو.

۳. بررسی سطح صدای دستگاه:

استاندارد صدای مجاز برای محیط‌های مسکونی: زیر ۴۵ دسیبل.

استفاده از فن‌های سایلنت (کمتر از ۳۰ دسیبل) در بیمارستان‌ها یا کتابخانه‌ها.

۴. مصرف انرژی و بهره‌وری:

اولویت با موتورهای IE4 یا IE5 (رده انرژی Premium).

استفاده از اینورتر برای کاهش مصرف برق در حالت نیمه بار.

۵. جنس بدنه و مقاومت:

فایبرگلاس: مقاوم در برابر مواد شیمیایی خورنده.

گالوانیزه گرم: مناسب محیط‌های مرطوب با دمای متغیر.

۶. سیستم‌های کنترلی هوشمند:

سنسورهای خودکار تنظیم سرعت بر اساس دما، رطوبت یا سطح CO2.

قابلیت اتصال به سیستم BMS مدیریت هوشمند ساختمان.

۷. نگهداری و دسترسی به قطعات:

انتخاب فن‌های با یاتاقان‌های روغنی (نیاز به سرویس سالانه).

اطمینان از موجود بودن قطعات یدکی مانند پروانه یا موتور.

۸. استانداردهای ایمنی:

گواهی ATEX: الزامی برای محیط‌های انفجاری.

IP65: مقاومت در برابر نفوذ آب و گردوغبار برای نصب در فضای باز.

۹. برندهای معتبر جهانی:

نماینده ebm: پیشرو در تولید موتورهای BLDC با طول عمر ۱۰۰,۰۰۰ ساعت.

نماینده زیلابگ: تخصص در فن‌های فشار قوی برای صنایع سنگین.

۱۰. مشاوره تخصصی پیش از خرید:

همکاری با مهندسان تهویه توس نماد برای آنالیز دقیق نیازهای پروژه.

۱۱. تطابق با معماری ساختمان:

انتخاب رنگ و ابعاد متناسب با دکوراسیون داخلی (به ویژه برای فن کویل دیواری).

۱۲. گارانتی و خدمات پس از فروش:

تضمین ۱۰ ساله برای موتورهای ebm و زیلابگ.
- پشتیبانی ۲۴ ساعته برای رفع خرابی‌های اضطراری.

۱۳. تهویه ترکیبی:

- ادغام تهویه مطبوع خانگی با دستگاه تصفیه هوا برای محیط‌های آلوده.

۱۴. هزینه چرخه عمر (LCC):

- محاسبه هزینه‌های خرید، نصب، انرژی و تعمیرات در بلندمدت.

۱۵. مقایسه فنی:

- بررسی تفاوت فن اکسیال با سانتریفیوژ از نظر فشار، مصرف انرژی و کاربرد.

نتیجه‌گیری: انتخابی مطمئن با همراهی متخصصان

انتخاب فن یا هواکش مناسب، نیازمند دانش فنی، تجربه و توجه به جزئیاتی است که ممکن است از چشم غیرمتخصصان پنهان بماند. شرکت تهویه توس نماد (tahviehtoosnamad.com) به عنوان نماینده رسمی ebm و زیلابگ در ایران، با بهره‌گیری از کادری مجرب و دانش روز دنیا، آماده ارائه خدمات زیر است:

طراحی سیستم‌های تهویه صنعتی و تهویه مطبوع سفارشی.

تأمین تجهیزات باکیفیت از برندهای مطرح جهانی.

نصب و راه‌اندازی توسط تکنسین‌های دارای گواهینامه‌های بین‌المللی.

مشاوره رایگان برای کاهش هزینه‌های انرژی و افزایش بهره‌وری.

سوالات متداول

۱. تفاوت فن دمنده و مکنده در چیست؟

فن دمنده: هوای تازه را به داخل محیط می‌دمد (ورودی).

فن مکنده: هوای آلوده را به بیرون هدایت می‌کند (خروجی).

۲. هواکش پشت‌بامی برای چه محیطی مناسب است؟

سالن‌های صنعتی بزرگ، انبارهای مواد غذایی یا کارگاه‌هایی که نیاز به تهویه دائمی دارند.

۳. چرا فن‌های ebm و زیلابگ گزینه بهتری هستند؟

موتورهای بدون جاروبک (BLDC) با بازدهی ۹۰%، کاهش ۵۰% مصرف انرژی و عمر مفید بیش از ۱۵ سال.

۴. دستگاه تصفیه هوا چه نقشی در سیستم تهویه دارد؟

حذف ذرات ریز، آلرژن‌ها و ویروس‌ها از هوا، به ویژه در تهویه مطبوع بیمارستان یا منازل آلوده.

۵. هزینه نگهداری سالانه فن‌های صنعتی چقدر است؟

حدود ۲-۵% قیمت اولیه دستگاه، شامل تعویض فیلتر، روغن‌کاری و سرویس موتور.

همراهی با شما از طراحی تا اجرا!
برای دریافت مشاوره رایگان یا استعلام قیمت، با کارشناسان تهویه توس نماد تماس بگیرید. این شرکت با ارائه محصولات نماینده ebm و زیلابگ، تضمین کیفیت و خدمات پس از فروش بی‌نظیر، انتخابی مطمئن برای تمام پروژه‌های تهویه است.